Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012

Η «Συναίνεση της Ουάσιγκτον», Το ιδεολογικό μανιφέστο του ΔΝΤ

του Νότη Μαριά

Η αποτυχία της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του ΔΝΤ στην Ελλάδα είναι πλέον πανθομολογούμενη. Αντί για τον πολυπόθητο αποπληθωρισμό που επιζητούσε ο επικεφαλής του Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν,1 το ΔΝΤ με τις επιλογές του έχει εκτινάξει τον πληθωρισμό στα ύψη, ο οποίος έφτασε τον Ιούλιο στο 5,5%, δηλαδή στα επίπεδα του 1997, στην προ ΟΝΕ εποχή.

Η δογματική προσκόλληση του ΔΝΤ στη νεοφιλελεύθερη συνταγή της «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον», παρά τις διάφορες νύξεις περί του αντιθέτου εκ μέρους του Στρος-Καν,[2] δεν έχει τόσο σχέση με τις διάφορες ιδεοληψίες των στελεχών του Ταμείου, όσο με το γεγονός ότι έχει αποδειχθεί ότι είναι μια ιδιαίτερα αποτελεσματική πολιτική για την προστασία των συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων που εξυπηρετεί το ΔΝΤ και, με αυτή την έννοια, η δύναμη της συνήθειας είναι πράγματι ισχυρή.

Αλλά τι είναι η «Συναίνεση της Ουάσιγκτον»;

Δεν είναι τίποτε άλλο από το...

Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2012

Το νεοφιλελεύθερο κράτος στην θεωρία


Toυ David Harvey

Σύμφωνα με τη θεωρία, το νεοφιλελεύθερο κράτος θα πρέπει να εξασφαλίζει ισχυρά δικαιώματα ατομικής ιδιοκτησίας για τον καθένα, την εφαρμογή του νόμου και τους θεσμούς των αγορών και του ελεύθερου εμπορίου, ώστε να λειτουργούν χωρίς εμπόδια.1 Αυτές είναι οι θεσμικές διευθετήσεις που θεωρούνται ουσιώδεις όσον αφορά τις εγγυήσεις των ατομικών ελευθεριών. Το νομικό πλαίσιο είναι το πλαίσιο των συμβατικών υποχρεώσεων που τις διαπραγματεύονται ελεύθερα τα νομικά πρόσωπα μεταξύ τους, εντός της αγοράς. Η ιερότητα των συμβολαίων και του ατομικού δικαιώματος στην ελευθερία δράσης, έκφρασης και επιλογής πρέπει να προστατεύονται. Συνεπώς, το κράτος πρέπει να χρησιμοποίει το μονοπώλιό του στα μέσα της βίας, για να διατηρεί αυτή την ελευθερία πάση θυσία. Κατ' επέκταση, η ελευθερία των επιχειρήσεων και των εταιρειών (που νομικά λογίζονται ως άτομα) να λειτουργούν μέσα σ' αυτό το θεσμικό πλαίσιο των ελεύθερων αγορών και του ελεύθερου εμπορίου θεωρείται θεμελιώδες αγαθό. Η ιδιωτική επιχείρηση και η επιχειρηματική πρωτοβουλία θεωρούνται καίριες για την καινοτομία και τη δημιουργία πλούτου. Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύονται (π.χ. μέσω των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας), έτσι ώστε να ενθαρρύνονται οι τεχνολογικές αλλαγές. Οι συνεχείς αυξήσεις στην παραγωγικότητα πρέπει συνεπώς να δημιουργούν υψηλότερο επίπεδο ζωής για όλους. Βάσει της υπόθεσης ότι «όταν φουσκώνουν τα νερά ανυψώνονται όλες οι βάρκες» ή του «φαινομένου της διάχυσης του πλούτου», η νεοφιλελεύθερη θεωρία υποστηρίζει πως η εξάλειψη της φτώχειας (στο εσωτερικό της κάθε χώρας και σε παγκόσμια κλίμακα) μπορεί να εξασφαλιστεί καλύτερα μέσω των ελεύθερων αγορών και του ελεύθερου εμπορίου.

Οι νεοφιλελεύθεροι επιδεικνύουν ιδιαίτερη φιλοπονία όταν επιδιώκουν την ιδιωτικοποίηση των περιουσιακών στοιχείων. Η απουσία σαφών...